بررسی میزان آفلاتوکسین b۱ و m۱ در تعدادی از مواد غذایی موجود در انبارهای مواد غذایی یگان های نزاجا در تهران در سال ۱۳۹۰

مقدمه: انواع قارچ های آسپرژیلوس از مهمترین گونه های مولد آفلاتوکسین های b1، b2، g1 و g2 در مواد غذایی می باشند. آفلاتوکسین های m‏1 و m2 متابولیت های هیدروکسیله شده آفلاتوکسین های b1 و b2 هستند. هدف از اجرای این مطالعه بررسی وضعیت آلودگی مواد غذایی به آفلاتوکسین در انبارهای مواد غذایی نزاجا بوده است. بدین منظور از 4 نوع مواد غذایی شامل برنج، آرد گندم، پنیر و ماست درسال 1390 نمونه گیری و آزمایش به عمل آمد. مواد و روش ها: این مطالعه یک مطالعه مقطعی می باشد که در سال 1390 بر روی 4 ماده غذایی صورت پذیرفت. از هر نوع ماده غذایی در هر یگان تعداد 20 نمونه مطابق با استانداردهای ملی نمونه گیری به عمل آمد. میزان آفلاتوکسین b1 و آفلاتوکسین m1 در محصولات یاد شده توسط الیزا تعیین گردید. یافته ها: از 160 نمونه اخذ شده از هر یک از این مواد، 37/4% از نمونه های برنج، 12/8% از نمونه های آرد گندم، 25/21% از نمونه های پنیر و 62/5% از نمونه های ماست به آفلاتوکسین آلوده بودند. نمونه های برنج، آرد گندم، پنیر و ماست به ترتیب دارای 625/0%، 25/1%، 5% و 87/1% آلودگی بیش از حد مجاز آفلاتوکسین بودند. بحث و نتیجه گیری: در مجموع میزان آلودگی مواد غذایی به آفلاتوکسین در نمونه های مواد غذایی موجود در یگان های نزاجا پایین تر از میانگین کشوری بود که این امر می تواند به علت آزمایش های میکروبی و قارچی بر نمونه های دریافتی از کارخانه ها باشد. البته با توجه به این که نمونه گیری ها عمدتاً در فصل تابستان انجام گرفته اند، تغذیه دام ها با علوفه تازه نیز می تواند باعث کاهش قابل توجه آفلاتوکسین در فرآورده های لبنی گردد. موثرترین و مهمترین راه های کنترل آلودگی، تولید فرآورده های فاقد آفلاتوکسین و یا میزان پایین آن می باشد که عمدتاً با نگهداری، بسته بندی و فرآوری مناسب مواد غذایی پدید می آید.